تری کلوزان در خمیر دندان چه تاثیری در رفع بوی بد دهان دارد و به چه معنی است؟
تریکلوزان یک ترکیب آروماتیک کلردار است که گروه های عاملی آن شامل فنل ها و اترها می شود. این یک ماده فعال ضد میکروبی است که رشد باکتریها، قارچها و کپکها را کند و متوقف میکند و به خاطر همین خواص ضد باکتریایی، در فرمولاسیون بسیاری از محصولات به کار میرود. امروزه بیش از 80 درصد استفاده از تریکلوزان در محصولات مراقبت شخصی و بهداشتی خانگی است، مانند انواع خمیر دندان های حاوی فلوراید، دهانشویه، پاک کننده های صورت، ژل و فوم پس از اصلاح، لوسیون ها و کرم ها، مام زیر بغل، اسپری های بدن و لوازم آرایشی. میزان تریکلوزان موجود در این محصولات بین 0.1% تا 0.3% میباشد. علاوه بر محصولات بهداشتی تریکلوزان در لباس، کفش، فرش، مبلمان، اسباببازی و وسایل آشپزخانه نیز یافت میشود. جالب توجه است که بدانیم این ماده برای اولین بار به عنوان یک آفت کش در سال 1969 ثبت شد. در حال حاضر این ماده به عنوان یک عنصر در تجهیزات تجاری و صنعتی مانند تسمه نقاله هم به کار میرود. افزون بر این از تریکلوزان در مناطق مسکونی و مکان های عمومی، در کفپوش، پرده دوش و تشک استفاده می شود.
امروزه افراد بسیاری از مشکلات مربوط به بوی بد دهان مزمن که از آن به هالیتوزیس (halitosis) هم یاد میشود، رنج میبردند و روابط اجتماعی آنها تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته است. بر اساس امارها، از هر چهار فرد بزرگسال، یک نفر به هالیتوزیس مبتلا است و این درصد در افراد مسن ممکن است حتی به 50 درصد هم برسد. راهکارها و درمان های مختلفی برای این مشکل پیشنهاد شده است که میزان موثر بودن آنها باید مورد بررسی قرار گیرد. با این حال، مطالعاتی توسط محققان دندانپزشکی در دانشگاه بوفالو در نیویورک انجام شد که تأیید کرد که مسواک زدن دو بار در روز با خمیردندان های حاوی فلوراید، از بین برنده باکتری ها و استفاده از مسواکی که مجهز به با پاک کننده زبان باشد می تواند به رفع بوی بد دهان کمک کرده و از دندان ها و لثه ها محافظت کند و بدین شیوه از فشارهای اجتماعی ناشی از این بیماری بکاهد.
نکته ی حايز اهمیت این است که خمیر دندانهای مورد استفاده در این مطالعه همگی حاوی تریکلوزان بودند که یک عامل ضد باکتریایی است که در داروهای آکنه، صابونهای دست، شویندهها و دئودورانتها نیز مورد استفاده قرار میگیرد. طبق نتایج به دست آمده از این مطالعه، بوی بد دهان همه ی شرکتکنندگان این مطالعه پس از 28 روز استفاده از خمیردندان حاوی تریکلوزان و پاککننده زبان، از بین رفت.
شواهدی وجود دارد که نشان می دهد تریکلوزان موجود در خمیردندان ها در پیشگیری از التهاب لثه موثر است. در سال 2013، یک بررسی مستقل از 30 مطالعه توسط بررسی سیستماتیک پایگاه دادههای کاکرین (The Cochrane Database of Systematic Reviews) به این نتیجه رسید که خمیردندانهایی که حاوی تریکلوزان و فلوراید هستند عملکرد بهتری نسبت به خمیردندان هایی دارند که تنها حاوی فلوراید هستند. مشاهدات حاکی از آن است که اگر بین شش الی نه ماه از خمیردندانهای تریکلوزان- فلوراید استفاده شود، 41 درصد بیشتر از خمیردندانهای حاوی فلوراید ، میزان پلاک های تشکیل شده روی دندانها کاهش می یابد. همچنین یافته ها بیان گر این است که ترکیب تریکلوزان-فلوراید التهاب لثه را 22 درصد بیشتر و خونریزی لثه را 48 درصد بیشتر از فلوراید کاهش میدهد. بر اساس ازمایش های صورت گرفته افرادی که بین دو تا سه سال از خمیر دندان تریکلوزان- فلوراید در مقایسه با افرادی که از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کردند ، کاهش 5 درصدی پوسیدگی را مشاهده کردند. بر این اساس ارتباط مستقیمی بین تری کلوزان و فلوراید با مراقبت از دندان پوسیده وجود دارد.
آلرژی به تریکلوزان یک پاسخ ایمنی نامطلوب ناشی از قرار گرفتن در معرض تریکلوزان است که معمولاً در محصولات مراقبت شخصی مختلف مانند صابونها، خمیر دندان، دئودورانتها و لوازم آرایشی استفاده میشود. آلرژی به تریکلوزان نسبتا نادر است اما ممکن است در برخی افراد رخ دهد. به همین علت خمیر دندان هایی که حاوی این ماده هستند ممکن است در افراد حالت حساسیت به خمیر دندان را ایجاد کند. همچنین نقش اصلی تری کلوزان در سفید شدن دندان نیست و در خمیر دندان سفید کننده از این ماده استفاده نمی کنند یا در صورت استفاده نیز نقش سفیدی بر عهده این ماده نیست.
نتایح برخی مطالعات حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض دوزهای بالای تریکلوزان که عمدتا از طریق جذب پوستی یا از طریق پوشش داخلی دهان صورت میگیرد، منجر به تحریک پوست و افزایش واکنش های آلرژیک به ویژه در کودکان میگردد. همچنین ممکن است در بروز مشکلاتی مانند سویه های جدیدی از باکتری های مقاوم، مشکلات هورمونی و اختلال در سلامت روده مرتبط باشد. همچنین مطالعات اخیر روی حیوانات نشان میدهد که ماده تریکلوزان و مواد شیمیایی مشابه ممکن است رشد طبیعی سیستم تولید مثل و متابولیسم را مختل نموده و باعث ایجاد مشکلات احتمالی آینده گردند.
همچنین بخوانید درباره گلوتن و پارابن
علیرغم اینکه در سال 2016 استفاده از تریکلوزان در فرمولاسیون صابون های ضد باکتری، توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا، ممنوع شد، هنوز این ماده شیمیایی در ترکیبات خمیرداندان تولیدی برخی برندها به طور خاص برند کولگیت یافت میشود. با اینحال مطالعه اخیر انجام گرفته در ژورنال Science Translational Medicine روی موشها نشان میدهد که تریکلوزان میکروبیوتای(موجودات زنده ذره بینی) روده را تغییر داده و به التهاب روده بزرگ در آنها منجر شده است. در این مطالعه طی سه هفته، دوزهای نسبتا کمی از تریکلوزان به موشها خورانده شد و این امر منجر به بالارفتن غلظت تریکلوزان در خون شده و همچنین تعداد و اندازه تومور ها را در موشهای مبتلا به سرطان روده بزرگ افزایش داد. در تحقیقات جدیدتر مشخص شد که همچنین تریکلوزان عملکرد میتوکندری (1) و سیگنال دهی ماست سل ها (2) را در موش ها مختل کردند.دانشمندان احتمال میدهند که این اختلال آثار سویی روی سیستم ایمنی موشها و انسان ها داشته باشد.
برخی از مطالعات انجام شده روی انسان ها همچنین نشان می دهد که ظاهرا قرار گرفتن در معرض تریکلوزان اثرات منفی بر باروری، رشد جنین و میزان آسم افراد دارد.